Veel startende ondernemers denken dat ze een soort superheld moeten zijn om succesvol te kunnen worden. Dit imago van ondernemers mag dan egostrelend klinken, het beeld komt nauwelijks overeen met de werkelijkheid. Vele wegen kunnen leiden naar succes. Er zijn zelfs hele succesvolle ondernemers die in het geheel niet ondernemend zijn. Kortom, de echte ondernemer bestaat niet.
Ondernemers zelf denken vaak over een indrukwekkend pakket aan skills te beschikken. Een échte ondernemer is volgens zeggen proactief, heeft zelfvertrouwen, is een geboren netwerker, innoveert continu, is altijd op zoek naar nieuwe mogelijkheden, is een geboren verkoper, beschikt over een innerlijke drang om te winnen en beschikt over een enorme dosis doorzettingsvermogen. Maar wie herkent zich hier werkelijk in?
Er zijn uitvinders die (financieel) zeer succesvol zijn. Niet omdat ze zo ondernemend zijn, maar omdat hun vinding uniek en van toegevoegde waarde is. Facebook oprichter Mark Zuckerberg bijvoorbeeld was vooral een goede programmeur. Ik durf te stellen dat de meerderheid van succesvolle ondernemers, vooral sterke professionals zijn. Hun succes is gebaseerd op hun vakkennis. Dit geldt niet alleen voor bijvoorbeeld Jonnie Boer,
de beroemde chef van sterrenrestaurant de Librije, maar ook voor banketbakker Jacobs in Leiden. Het is de oprechte liefde voor het ambacht die succesvol ondernemerschap creëert.
Dus je hoeft helemaal geen geboren ondernemer te zijn om succes te hebben. Ook hoef je geen geboren netwerker of verkoper te zijn. Je reputatie en de kwaliteit van je werk zijn veel belangrijker dan je kwaliteiten als netwerker. Het idee dat de ondernemer continu innoveert klopt ook niet. Je hoeft helemaal niet te innoveren om succesvol te zijn. Al hangt dat natuurlijk van de branche of sector af. Zelfs ambitie en doorzettingsvermogen zijn geen noodzakelijke voorwaarden voor succes; er zijn talloze voorbeelden van ondernemers waar het succes is komen aanwaaien. Als je de route van veel succesvolle ondernemers analyseert, kom je vaak tot de conclusie dat een enkele beslissing, die door toeval tot stand is gekomen, het succes van de onderneming grotendeels kan verklaren.
Ik denk dat het ondernemerschap nog het beste te vergelijken is met topsport. Je kunt niet zeggen dat je één bepaalde eigenschap moet hebben om een succesvol topsporter te zijn. Sommige toppers zijn klein, technisch en wendbaar (Lionel Messi), andere weer lang, sterk en atletisch (Lebron James). Voor topsporters bepaalt de sport welke eigenschappen belangrijk zijn voor succes. Voor ondernemers bepaalt het product en de markt welke eigenschappen belangrijk zijn voor succes.
Waar komt dan toch dat hardnekkige geloof vandaan bij mensen dat je geboren moet zijn als ondernemer om succesvol te zijn? Ik denk dat de reden daarvoor is dat ons beeld van succesvolle ondernemers ernstig verstoord is. Doordat veel geld verdienen dé maat voor succes is, zijn het vooral ondernemers en helaas ook veel bestuurders (!) die hun financieel succes té groots uitdragen. En mijn overtuiging is dat je met alleen die motivatie nooit een onderneming moet starten.
Ramses Braakman is eigenaar van Hart Voor De Zaak.
